ارزش‌گذاری یک صفحۀ گرام، حتی برای مجموعه‌داران باسابقه هم گاهی دشوار و زمان‌بر است، چراکه عوامل متعددی در ارزش واقعی صفحه دخیل هستند؛ مخصوصاً اگر قدیمی یا کم‌یاب باشد. اگر شما قصد خرید، فروش و یا صرفاً قیمت‌گذاری صفحۀ گرام خود را دارید، ابتدا باید وینیل و جلد صفحه را از نظر ظاهری بررسی و کیفیت و وضعیت فیزیکی آن‌ها را طبق استاندارد گلدماین مشخص نمایید، سپس مواردی مانند عنوان، آرتیست، لیبل، سال چاپ، نوبت و تعداد چاپ و سایر اطلاعات (که برای هر صفحه گرام منحصربفرد است) را با جستجو در جلد، محافظ و خودِ وینیل و با کمک وب‌سایت‌هایی مانند دیسکاگز یافته، تا بتوانید با بررسی و جمع‌بندی اطلاعات موجود از ارزش تقریبی صفحه مطلع شوید.
بخش دوم: مشخصات، اطلاعات و اصطلاحات صفحۀ گرام
قسمت اول
در بخش اولِ راهنمای خرید صفحۀ گرامافون توضیحاتی دربارۀ انواع صفحه از نظر جنس، سایز، سرعت، وزن و رنگ ارائه کردیم. در این بخش به معرفی اجزاء، متعلقات، مشخصات، اطلاعات شناسنامه‌ای و اصطلاحات رایج صفحۀ وینیل می‌پردازیم.
اجزاء صفحۀ وینیل:
Vinyl (Record) | 1 |
Center Hole | 2 |
Center Label | 3 |
Grooves (Tracks) | 4 |
Run-out Area (Inside dead wax) | 5 |
Lead in (Outside) dead wax | 6 |
Sides | 7 |
1. وینیل (رکورد): بدنه یا دیسک که محتوی صوتی توسط دستگاه پرس، زیر و روی آن حک و ذخیره می‌شود.
2. حفرۀ مرکزی: سوراخ دایره‌ای‌شکل که به منظور قرار گفتن صحیح روی دوکِ دستگاه گرام، در مرکز صفحه تعبیه شده است. معمولاً قطر حفرۀ صفحه‌های 10 و 12اینچ تقریباً 7میلی‌متر و هم‌سایز با دوک استاندارد دستگاه‌های گرام امروزی است. صفحه‌های 7اینچ یا سینگل به دلایل فنی و تاریخی اغلب دارای حفرۀ بزرگ‌تر و با قطر حدود 38میلی‌متر (1/5اینچ) هستند، و برای قرارگرفتن روی دستگاه نیاز به یک تبدیل 33به45دور دارند.
3. لیبل صفحه: کاغذ حاوی اطلاعات صفحه که در مرکز وینیل و دور حفرۀ مرکزی قرار دارد. واژۀ «لیبل» کاربردهای دیگری هم در اطلاعات صفحه گرام دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. بنابراین در اینجا از واژۀ «لیبل صفحه» استفاده شده است.
اجزاء صفحۀ وینیل
4. شیارها: محتوی صوتی (تْرَک) که به صورت شیار یا اصطلاحاً «گْرووْ»های ریز در دو روی صفحه حک شده و قابل مشاهده هستند. مراقبت صحیح از شیارها و حفظ تمیزی آن‌ها امری مهم و ضروری است. چراکه ایجاد هرگونه خش یا لک و یا وجود گردوغبار و فشار زیاد (مثل افقی گذاشتن تعداد زیادی صفحه روی هم برای مدت طولانی) می‌تواند به شیارهای وینیل آسیب جدی وارد و پخش محتوی آن را با اختلال مواجه کند.
بیشتر بخوانید:
5. سطح ران‌اَوْت: به فاصله بین شیار پایانی (نزدیک‌ترین شیار به مرکز) تا لیبل صفحه که بدون محتوی صوتی است، اصطلاحاً «سطح ران‌اوت» یا «دِد وَکس درونی» می‌گویند. در سطح ران‌اوت یک شیار بدون محتوی جهت هدایت سوزن به انتهای صفحه (لید اوت) وجود دارد، و با قرار دادن آن زیر نور کافی، می‌توان بخشی از اطلاعات شناسنامه‌ای مهم، و گاهی عبارات و اشکال خاصی را یافت، که پایین‌تر بیشتر به آن‌ها خواهیم پرداخت.
6. دِد وَکس بیرونی (لید این): فاصلۀ کم بین لبۀ بیرونی وینیل تا شیار آغارین (نزدیک‌ترین شیار به لبه) که بدون محتوی صوتی است و به منظور قرارد دادن راحت‌تر سوزن و هدایت آن به شیار آغازین صفحه یا اصطلاحاً «لید این» تعبیه شده است.
7. ساید: تمام موارد بالا در دو طرف وینیل وجود دارد. درمیان بسیاری از فارسی‌زبانان علاقه‌مند به موسیقی، استفاده از واژۀ «ساید» برای هر طرف صفحه، تا حدودی جا افتاده است. بنابراین ما هم در اینجا به‌جای «طرف» از ساید استفاده می‌کنیم.
متعلقات صفحۀ گرام:
صفحه گرام آکبند (بازنشده و با سلفون کارخانه) معمولاً با یک محافظ داخلی و یک جلد اصلی، و گاهی همراه با متعلقات جانبی مانند پوستر، دفترچه، کارت‌پستال، کارت دانلود دیجیتال و ... (در نسخه‌های ویژه، لوکس و چندصفحه‌ای با جعبه) عرضه می‌شود.
Inner Sleeve | 1 |
Jacket (Standard/Gatefold) | 2 |
Box Set | 3 |
Cellophane | 4 |
Sticker | 5 |
1. محافظ یا کاور داخلی صفحه: با توجه به اهمیت محافظت از شیارها، وینیل همراه با یک محافظ که معمولاً از جنس مقوای گلاسه یا کاغذ یا پلاستیک با روکش کاغذی و یا پلاستیک شفاف (نایلون) است، داخل جلد اصلی قرار می‌گیرد. محافظ صفحه باید نرم، مقاوم، آنتی‌استاتیک (ضدالکتریسیتۀ ساکن) و مرغوب باشد. درغیراین‌صورت می‌تواند عملکرد معکوس و مخرب داشته و در طول زمان دچار تغییر رنگ، پارگی و پوسیدگی شود. ورود ذرات ریز ناشی از پوسیدگی به درون شیارها موجب اختلال در ردیابی سیگنال توسط سوزن و کاهش کیفیت صدای خروجی می‌گردد. بنابراین توصیه می‌کنیم از قرار دادن صفحه در محافظ کاغذی قدیمی جداً خودداری کنید.
پشت و روی محافظ صفحه اغلب حاوی اشعار، تصاویر، تبلیغات و برخی از اطلاعات مربوط به صاحبان و دست‌اندرکاران تولید اثر و اطلاعات شناسنامه‌ای صفحه است، و مطالعه آن می‌تواند برای خواننده مفید و سرگرم‌کننده باشد.
چند نمونه محافظ (کاور داخلی) صفحه
2. جلد یا کاور بیرونی صفحه: همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم وینیل به همراه محافظ، درون یک جلد مقوایی ضخیم‌تر و محکم‌تر قرار می‌گیرد. معمولاً برای صفحه‌های با بیش از دو وینیل و حتی در مواردی برای تک‌وینیل از جلد تاشو (دو یا چندلَتی) یا اصطلاحاً «گِیت‌فولد» استفاده می‌شود. روی جلد معمولاً حاوی عنوان اثر، نام هنرمند و طرح روی جلد (کاورآرت) است. اطلاعات شناسنامه‌ای، مانند شمارۀ کاتالوگ، بارکد، مکان و زمان ضبط اثر، شرکت‌های ضبط و پخش و البته گاهی اشعار یا توضیحاتی درباره محتوی صفحه و خالقان آن (بیشتر در آثار کلاسیک و جز) که به «لاینر نوت» معروف است را می‌توانید در پشت جلد ببینید. در ادامه بیشتر درباره این اطلاعات توضیح خواهیم داد. در صفحه‌های گیت‌فولد، بخشهای میانی اغلب حاوی تصاویر هنری و اطلاعات جانبی است.
چند نمونه جلد (کاور بیرونی) صفحه
3. باکس‌سِت: گاهی هنرمندان و صاحبان آثار، برای یادبود مناسبت‌هایی خاص همچون سال‌گرد عرضۀ یک آلبوم، مرگ یا چند دهه فعالیت هنرمند، یک یا چند اثر و در مواردی کل آثار خود را همراه با محتوی و متعلقاتی ویژه و جذاب مانند نسخه‌های شنیده‌نشده، پوستر، دفترچه، کارت دانلود دیجیتال، کارت‌پستال و ... در داخل یک باکس (جعبه) نفیس و به‌صورت محدود عرضه می‌کنند.
چند نمونه باکس‌ست صفحه
4. سلفون: جلد صفحۀ آکبند باید با سلفون (نایلون شفاف مخصوص بسته‌بندی) کاملاً پوشیده شده باشد.
نمونه صفحه آکبند
5. برچسب: روی سلفون برخی از صفحه‌های آکبند کاغذی حاوی اطلاعات ویژه مانند چاپ مجدد، چاپ محدود، ری‌مَستر و ... قرار دارد. بسیاری از خریداران پس از باز کردن سلفون، برچسب آن را جدا و نگه‌داری می‌کنند و یا روی جلد صفحه می‌چسبانند.
چند نمونه برچسب (استیکر) صفحه
↓ ادامۀ مطلب ↓
بیشتر بخوانید:
بخش سوم: مشخصات، اصطلاحات و اطلاعات صفحۀ گرام - قسمت دوم
انتشار این مطلب با ذکر منبع بلامانع است.
فروشگاه آنلاین 33دور
https://33dor.com/blog
