بخش سوم: مشخصات، اطلاعات و اصطلاحات صفحۀ گرام
قسمت دوم
در بخش اولِ راهنمای خرید صفحۀ گرامافون توضیحاتی دربارۀ انواع صفحه از نظر جنس، سایز، سرعت، وزن و رنگ ارائه کردیم. در بخش دوم نیز به معرفی اجزاء، متعلقات صفحۀ گرام پرداخته و در این بخش مشخصات، اطلاعات شناسنامهای و اصطلاحات رایج صفحۀ وینیل را شرح میدهیم.
اطلاعات شناسنامهای وینیل:
Title | 1 |
Artist | 2 |
Label | 3 |
Cover Design (Cover Artwork) | 4 |
Format: - Single/Maxi-Single/EP/LP - Album/Compilation | 5 |
Tracklist | 6 |
Credits | 7 |
1. عنوان: نام اصلی اثر، که میتواند اسم آلبوم، مجموعۀ گرداوریشده، یک آهنگ یا قطعه (در آثار کلاسیک) باشد و معمولاً رو و پشت جلد درج میشود.
2. آرتیست: نام خالق(های) اصلی اثر، که میتواند نام هنرمند(ان)، گروه (بند)، ارکستر (گروه نوازندگان)، رهبر ارکستر و ... باشد و غالباً رو و پشت جلد درج میشود.
در مواردی هنرمندان عمداً از درج عنوان و آرتیست روی جلد خودداری، و با تنها با طرح جلد اثر خود را معرفی و عرضه میکنند.
3. طرح جلد: تصویر روی جلد اصلی صفحه که به عنوان راهی برای معرفی اثر و بخشی از آن، بسیار مهم است.
نمونه روی جلد یک صفحۀ گرام با فرمت الپی، آلبوم
4. لِیبِل: برند، لوگو و نام تجاری شرکت(های) ضبط، پخش، یا تولیدکنندۀ دارای حق کپیرایت و صاحبامتیاز اثر تحت عنوان لیبل شناخته میشود. بررسی لیبل اهمیت زیادی در ارزیابی کیفیت ضبط و تولید صفحۀ گرام دارد. چراکه هر عنوان میتواند با یک یا چند لیبل متفاوت عرضه شده باشد. اطلاعات لیبل اغلب در پشت جلد درج میشود، و در مواردی لوگوی لیبل را میتوان روی جلد نیز مشاهده کرد.
نمونه پشت جلد یک صفحۀ گرام با فرمت الپی، آلبوم
5. فُرمَت: برای مجموع مشخصات فیزیکی (جنس، سایز، ورزن و رنگ) و محتوایی (تعداد و زمان آهنگها) صفحه از واژه فرمت استفاده میشود. جزئیات بیشتر درباره مشخصات فیزیکی را میتوانید اینجا بخوانید. مشخصات محتوایی صفحه، که البته مختص صفحۀ گرام نیستند و تقریباً به صورت یک معیار استاندارد (با تفاوتهای جزئی) در کلیۀ پلتفرمهای بخش موسیقی پذیرفته شدند، عبارتند از سینگِل، ایپی، اِلپی، آلبوم و کامپیلِیشن.
بیشتر بخوانید:
راهنمای خرید صفحۀ گرامافون: انواع صفحۀ گرام
- سینگِل: یک قطعۀ موسیقی که اغلب همراه با یک یا دو قطعۀ دیگر و با زمان کمتر از 30 دقیقه (هر قطعه حداکثر 10 دقیقه) عرضه میشود را تکآهنگ یا سینگل مینامند. محتوای سینگل معمولاً قطعه(ها)یی از یک آلبوم موسیقی است که صاحب اثر انتظار دارد بیش از دیگر قطعات آن مورد استقبال قرارگیرد، و چند هفته قبل از عرضۀ آلبوم با هدف تبلیغات و معرفی آن، راهی بازار، رادیوها و پلتفرمهای پخش موسیقی میشود. البته گاهی هنرمندان و صاحبان آثار قطعاتی را بهطور مستقل در قالب سینگل تولید و عرضه میکنند. (دربارۀ آلبوم پایینتر توضیح خواهیم داد.) عنوان سینگل نیز اغلب همنام با قطعهای است که روی ساید 1 (A) است. در بسیاری از موارد قطعه(ها)ی ساید 2 (B) که اصطلاحاً به «بی-ساید» معروف است، نسخه(های) متفاوتی مانند ریمیکس، اجرای زنده و یا ورژن طولانیتر (اکستندد) از همان قطعۀ اصلی (ساید 1) است. در پلتفرمهای دیجیتال با توجه به عدم وجود ساید، تْرَک (قطعه) اصلی به عنوان ترک شمارۀ 1 و ترک(های) بی-ساید با شمارۀ 2 (و 3) نمایش داده میشود. در فرمت وینیل اکثر سینگلها بهصورت صفحۀ 7 اینچ 45دور عرضه میشوند. البته در مواردی نسخههای 45دور 12اینچی ویژه کلابها و دیجِیها نیز تولید میگردد که به «مکسی-سینگل» شهرت دارند.
- ایپی: اگر محتوای عرضهشده شامل 3 قطعه (که زمان یکی از آنها بیش از 10 دقیقه است)، تا حداکثر 6 قطعه و در مجموع کمتر از 30 دقیقه باشد، با عنوان ایپی شناخته میشود، که مخفف عبارت «اِکستِندِد پِلِی» بهمعنی پخش با زمان بیشتر (نسبت به سینگل) است. به زبان سادهتر ایپی چیزی شبیه به یک مینیآلبوم یا آلبوم ناقص است. در فرمت وینیل، ایپیها بهصورت صفحات 7، 10 . 12 اینچ و با سرعتهای 45 و 33دور عرضه میشوند.
نمونههایی از سینگل، ایپی، الپی و آلبوم
- اِلپی: این واژه که مخفف واژۀ «لانگ پلی» به معنی پخش طولانی است، مختص فرمت وینیل است و در سایر پلتفرمهای پخش موسیقی کاربردی ندارد. بهطورکلی هر صفحۀ 12 اینچ 33دور با محتوای بیش از 30 دقیقه یک الپی است. الپی میتواند حاوی یک یا چند قطعۀ موسیقی، یک آلبوم، سخنرانی، مصاحبه و هرگونه محتوی صوتی دیگری باشد.
- آلبوم: مجموعۀ حاوی حداقل 7 قطعۀ موسیقی یا بیشتر، با زمان کلی بیش از 30 دقیقه، که توسط یک یا چند آرتیست اجرا، ضبط، تهیه و با ترتیبِ مشخص و تحت یک عنوان خاص، در قالب یک یا چند الپی عرضه میشود را آلبوم مینامند. ضبط یک آلبوم موسیقی ممکن است در استودیو و یا بهصورت زنده، در مکانها و زمانهای مختلف و در طول چند ساعت تا چند سال انجام شود.
- کامپیلِیشن: شاید بهترین معادل فارسی رایج برای این واژه همان گلچین خودمان است؛ مجموعۀ گردآوری شده از آثار یک یا چند آرتیست که قبلاً منتشر شده یا نشدهاند. معیارهای متفاوتی برای انتخاب عنوان و تم اصلی کامپیلِیشن وجود دارد. مواردی مانند بهترین و پرفروشترینهای یک یا چند آرتیست، دوره زمانی مشخص، یک ژانر یا مود (حالوهوا) خاص، تریبیوت (اجرای آثاری از یک آرتیست توسط یک یا چند آرتیست دیگر به عنوان ادای احترام) و یا حتی سلیقۀ شخصی صاحبان آثار. در فرمت وینیل، کامپیلِیشنها معمولاً در قالب یک یا چند الپی و در مواردی نادر بهصورت باکسست عرضه میشوند.
بیشتر بخوانید:
بخش دوم: مشخصات، اصطلاحات و اطلاعات صفحۀ گرام - قسمت اول
6. تْرَکلیست: فهرست قطعات اثر شامل ردیف، عنوان، مدت و در مواردی نام سازندگان و نوازندگان هر قطعه، که اغلب در پشت جلد و گاهی بهصورت خلاصه روی جلد درج میشود.
7. کِرِدیتز: نام دستاندرکاران تولید محتوای اثر مانند آهنگساز، خواننده، نوازنده، ارکستر، رهبر ارکستر، تهیهکننده، مهندس صدا و مسترینگ، طراح جلد و نویسندۀ لاینرنوت. این اطلاعات را میتوانید در پشت جلد، پشت و روی محافظ داخلی و لیبلِ صفحه مشاهده کنید.
این مطلب ادامه دارد و بهروزرسانی خواهد شد.
انتشار این مطلب با ذکر منبع بلامانع است.
فروشگاه آنلاین 33دور
https://33dor.com/blog
منابع:
https://support.discogs.com/hc/en-us/articles/360008602254-How-To-Find-Information-On-A-Vinyl-Record
http://www.aardvarkmastering.com/riaa.htm
https://sugomusic.com/what-is-the-difference-between-a-single-ep-and-album
https://imusician.pro/en/resources/blog/what-is-an-ep-single-album-release
https://www.britannica.com/technology/phonograph#ref1275260
https://dittomusic.com/en/blog/albums-vs-eps-vs-singles-a-guide-to-releasing-music
https://www.beatsbypao.com/l/single-ep-lp-mixtape-a-brief-overview-of-modern-release-formats
https://www.feiyr.com/en/faq/15/,What-is-an-album-a-compilation-a-single.html
https://www.discogs.com/digs/collecting/vinyl-record-price-guide